Huilen is goed, zeker bij pleegkinderen

Het is zover! Lars huilt. Hij huilt nu ook van verdriet, niet enkel meer van frustratie of boosheid. Het klinkt misschien heel vreemd maar het is heel goed dat hij nu kan huilen van verdriet.

Huilen en hechting

Natuurlijk huilde Lars de voorbije maanden ook. Hij huilde van frustratie, machteloosheid en woede. In de eerste weken bij ons waren huilen en krijsen zijn enige communicatie. Gelukkig pikte Lars snel de babygebaren op die wij hem aanleerden, waardoor zijn frustratie sterk verminderde en hij veel rustiger werd.

Zoals veel andere pleegkinderen was Lars onveilig gehecht. Hij kwam niet naar ons toe met zijn pijntjes en problemen, maar probeerde zo goed en zo kwaad als hij kon om voor zichzelf te zorgen. Hij beschouwde volwassenen duidelijk niet als een veilige haven. Na een tijdje leerde hij om ons te vertrouwen, we waren dan ook heel blij toen hij uiteindelijk wel naar ons toe kwam voor kusjes op de zere plek na een valpartij. Een van de eerste babygebaren die hij oppikte was het gebaar voor helpen en hij maakt er gretig gebruik van. Zijn eerste stappen op weg naar een veilige hechting waren gezet.

Lars kon huilen van pijn of schrik en huilen uit boosheid als hij zijn zin niet kreeg. Lars huilde echter nooit van verdriet. Alhoewel we zeker waren dat er ergens diep vanbinnen verdriet opgeborgen zat, kwam het er nog niet uit.

Huilen na een bezoek van mama

Lars ziet zijn ouders om de twee weken onder begeleiding van zijn pleegzorgbegeleidster. Zijn papa komt elke keer trouw opdagen, zijn mama is er soms niet. Vorige week was de allereerste keer dat Lars met zijn mama alleen was tijdens het bezoek omdat zijn papa andere verplichtingen had. Het bezoek is normaal verlopen en ook bij thuiskomst was Lars niet overstuur of overprikkeld.

Huilen van verdriet

Lars slaapt al maanden zeer goed. Hij slaapt gemakkelijk in en slaapt door tot het ochtend is. Die nacht na het bezoek werd hij echter rond 22 uur al huilend wakker. Hij huilde met lange gierende uithalen en dook tegen mijn schouder van zodra ik hem uit zijn bedje haalde. Ik liep wiegend met hem in zijn kamer rond en erkende zijn gevoelens door te zeggen: ‘Ik hoor het liefje, je bent heel verdrietig, huil maar hoor, ik ben er.’ Ik wist dat het op dat moment heel belangrijk was om traumasensitief te reageren. Omdat ik bang was dat hij Ryan wakker zou maken, liep ik na een paar minuten met hem naar beneden. Ik ging met hem in de schommelstoel zitten en langzaam bedaarde hij.

Mijn nabijheid biedt troost

Tijdens de eerste weken bij ons konden we Lars niet vasthouden terwijl hij huilde. Hij werd er alleen maar bozer en gefrustreerder van. Nu deed het hem duidelijk wel deugd om vastgehouden en gewiegd te worden. Lars weigerde om mij los te laten en zette zijn keel weer open toen ik probeerde om hem terug in bed te leggen. Hij is tot een balletje opgerold in mijn armen in slaap gevallen. Daarna kon mijn man hem overnemen en terug in bed leggen.

Zo, dat was een mijlpaal. Het contact met zijn mama had duidelijk iets bij hem geraakt. Lars voelde zich gelukkig veilig genoeg om zijn verdriet toe te laten en steun te zoeken bij ons. Sindsdien huilt hij af en toe van verdriet. Hij vindt het bijvoorbeeld verschrikkelijk als één van ons met de auto weggaat en hij niet mee mag. Hij huilt dan van verdriet. We houden hem dan vast en luisteren naar zijn gejammer. We erkennen zijn gevoel met: ‘Ik hoor het mannetje, jij was ook graag meegegaan in de auto, je vindt het heel jammer dat het niet kan.’ Na de huilbui kunnen we zijn neusje schoonmaken, hem afleiden met iets en gaat hij weer vrolijk verder.

Huilen is gezond

Huilen is gezond en helend. Een pleegkind nabijheid bieden wanneer het huilt brengt verbinding. Soms gaat het in tegen alles wat we geleerd hebben en hoe onze ouders met ons zijn omgegaan, toch is het belangrijk dat we huilen gewoon toelaten en zien als iets goeds. Sensitief en responsief reageren op een huilbui is essentieel om een kind goed te laten hechten. Daarom hieronder een infographic die samenvat hoe we het beste handelen.

Meer lezen over hechting? Lees dan ook:

• Veilige hechting in het pleeggezin, 5 tips
• Strategie voor hechtingsstoornis.
• Gedragsproblemen. Hoe gaat het nu met Lars? 
• Allemansvriendjes gedrag bij pleegkinderen.
• Jeugdrechtbank en het belang van het kind
• Herinneringen aan Mariska, onze puberpleegdochter
• Vertrouwen van je pleegkind krijgen. Hoe doe je dat?
• Hechting overdragen. Is dat mogelijk?