Toen ik net mijn pleegzoon ging ophalen op school, sprak de juf mij aan. ‘Het was vandaag een beetje een moeilijk dag’ zei ze voorzichtig. ‘O ja?’, zei ik, ‘Ik kreeg al een hint in de gang, een vriendje zei dat Ryan kattenkwaad had uitgehaald’. Er kwam een zucht uit de juf.
Ondertussen stond Ryan aan mijn jas te trekken en druk tegen mij te praten. Geef hem eens ongelijk, hij wist natuurlijk waar de juf het met mij over wilde hebben.
Boze juf
Ik zeg tegen Ryan dat ik eerst even naar de juf wil luisteren en daarna naar hem. Hij wordt rustig en de juf kan haar verhaal doen. Ze vertelt me dat Ryan zonder het te vragen de klas is uitgegaan naar het toilet. Even later zat hij te praten en had ze hem vriendelijk gevraagd om daar mee te stoppen. Toen hij het kort daarna weer deed, had ze hem luider aangemaand tot stilte. Hierna werd de jonge juf een beetje verlegen en zei: ‘Toen hij dan weer begon te praten heb ik geroepen’.
Overprikkeld?
Mijn hoofd schiet onmiddellijk in de analysemodus en bedenkt allerlei redenen voor zijn ‘ongewenst gedrag’. Vandaag is het zijn verjaardag, gisteren kwamen oma en opa op bezoek om dat te vieren, gisteren mocht hij trakteren in de klas, vanochtend kreeg hij onze cadeautjes, zijn meester is vandaag afwezig en de graadsjuf staat vandaag alleen voor twee klassen, deze juf is een invalster voor de vaste juf, …
Voor Ryan zijn dit behoorlijk veel afwijkingen van zijn vaste routine, vroeger was dat vaak aanleiding tot overprikkeling met gedragsproblemen als gevolg.
Ik luister naar Ryan zijn kwajongensstreek
Ik zink op mijn knieën zodat ik niet hoog boven Ryan uittoren en vraag hem wat er precies gebeurd is. Omdat Ryan weet dat ik niet boos wordt als hij gewoon eerlijk is, vertelt hij me zonder blikken of blozen het hele verhaal. Vanbinnen ben ik al aan het juichen omdat hij niet probeert om er met een smoesje onderuit te komen en omdat hij niet liegt.
‘Mijn vriend had aan de juf gevraagd om naar het toilet te gaan en ik ben zonder het te vragen met hem meegegaan. We hadden zin om te spelen en niet om in de klas te zijn, dus zijn we in een wc-hokje blijven spelen in plaats van terug naar de klas te gaan. Toen we terug in de klas kwamen, heeft de juf gezegd dat ik eerst om toestemming had moeten vragen. Daarna zat ik te praten en te spelen en het was zo leuk dat ik geen zin had om daar mee te stoppen, ook niet toen de juf daar om vroeg. Daarna is ze boos geworden op mij.’ zei Ryan.
Kattenkwaad
Terwijl hij vertelt dringt het tot me door dat hij helemaal niet overprikkeld is, dat zijn gedrag niet het gevolg is van angst of andere opgekropte gevoelens. Maar dat hij gewoon kattenkwaad heeft uitgehaald. Voor een achtjarig kind volledig leeftijdsadequaat en gezond sociaal gedag. Een van de dingen die kinderen leren door het uithalen van kattenkwaad is omgaan met gezagsdragers. In dit geval dus met de juf. Met kattenkwaad verken je je grenzen.
In plaats van boos te worden, zoals ik vroeger zou gedaan hebben, voel ik dat ik het liefste wil lachen. Dankzij pleegzorg maakte ik grote stappen in mijn zelfontwikkeling en ik sta nu helemaal anders in zo’n situatie. Ik ben blij. Weet je waarom? Je durft pas je grenzen te verkennen wanneer je je veilig voelt. Ryan voelt zich nu op school veilig genoeg om dit te durven uithalen. Deze kerel is zich echt aan het ontpoppen tot een volstrekt ‘gewoon’ kind.
Probleemoplossend gesprek
Ik besef dat ik daar niet in lachen kan uitbarsten, dus ik hou me in. Ik vraag aan Ryan of hij weet dat zijn gedrag niet door de beugel kan en of hij een preek nodig heeft. Hij kijkt me schuldbewust aan en zegt dat hij weet dat dit eigenlijk niet oké is. Bon, de preek kunnen we dus overslaan.
Daarna vraag ik hem of hij beseft dat het voor de juf een moeilijke dag was vandaag. Hij denkt even na en zegt: ‘Ja, want ze stond voor de twee klassen en we waren heel druk.’ Ik zeg: ‘Je hebt iets gedaan wat voor de juf echt niet leuk was. Ik vind dat je dat op de een of andere manier moet goedmaken met de juf.’ Ik stel hem voor om naar haar toe te gaan en zijn excuses aan te bieden. Hij bekent dat hij dat niet durft. Vroeger zou ik dit afgedwongen hebben, maar nu weet ik dat enkel een welgemeend excuus werkt.
Ik vraag hem of hij dan misschien een ander idee heeft om het weer goed te maken met de juf. Hij denkt even na, dan klaart zijn gezicht op en hij stelt voor om een mooie tekening te maken en die de volgende dag aan haar te geven. Dit komt uit zijn hart, dus voor mij is het prima. 
Veiligheid
Naderhand legt mijn man hem nog uit waarom het belangrijk is om niet uit de klas te verdwijnen zonder dat de juf of meester dat weet. Het dringt tot hem door dat het bijvoorbeeld bij een brand in de school cruciaal is dat de meester weet waar hij is. Hij belooft om zoiets niet meer te doen en ik voel dat hij het meent.
Langs mijn neus weg vraag ik hem wat hij met zijn vriendje dan precies gespeeld heeft in dat wc-hokje. Ik krijg een heel verhaal met monsters, draken, levels, magische poorten enzovoort. Oef, dat was dus heerlijk onschuldig kattenkwaad.
Mijn man en ik wisselen een blik uit en we besluiten om het daarbij te laten. What happens at school, stays at school.
Zin in handige tips? Lees dan ook deze blogs:
Geef een reactie