Hoe geef ik mijn pleegzoon heldere grenzen?

De pleegzoon van gastblogger Inge heeft een licht verstandelijke beperking. In haar eerste blog vertelde ze al dat haar pleegzoon duidelijke grenzen nodig heeft. In dit blog gaat ze daar wat dieper op in.

Zelfredzaamheid

In onze maatschappij wordt van iedereen verwacht dat ze zo veel mogelijk meedoen en bijdragen. Daarom moet mijn zwakbegaafde pleegzoon zo goed mogelijk zelfstandig leren functioneren. Maar het leven is erg ingewikkeld voor hem en zijn zelfredzaamheid bevorderen is een pittige uitdaging. Om de gewenste gedragingen en gewoontes aan te leren heeft hij mij nodig. Ik leer hem dat alles met veel herhaling en heldere grenzen. Elke dag opnieuw. Helaas kan ik niet alle dagen evenveel geduld opbrengen, soms is het gewoon op.

Leerbaar door grenzen en herhaling

Mijn pleegzoon is leerbaar, maar hij heeft een specifieke handleiding. Hij kan informatie minder goed verwerken, hij kan minder goed onthouden en hij kan minder goed iets wat hij in de ene situatie geleerd heeft, overzetten naar een andere situatie dan iemand met een gemiddelde intelligentie. Daarnaast is zijn prefrontale cortex nauwelijks ontwikkeld en heeft hij daardoor een gebrekkige impulscontrole.

Daarom is het nu nog niet mogelijk om flexibel met hem om te gaan. Hij begrijpt niet dat er uitzonderingen op regels kunnen zijn en raakt in de war als we afwijken van het gangbare ritme. Ik ben daardoor meestal verplicht om duidelijke grenzen te geven, kort op de bal te spelen en geen duimbreed toe te geven.

Heldere grenzen

Routine

Veel dagelijkse dingen leert hij door routines. Zo leg ik bijvoorbeeld elke avond zijn kleding voor de volgende dag klaar. ‘s Ochtends gaan we gezellig samen naar de badkamer en hij weet wat hij moet doen: tandenpoetsen, pyjama uitdoen, kleren aandoen en haar kammen. Als hij in plaats van zijn opdrachten uit te voeren mij probeert uit te lokken met geluidjes en gepruts, ga ik gewoon weg. Dat is zo’n moment dat ik een duidelijke grens moet aangeven, ik zeg dan: ‘Je weet wat je moet doen en ik wil niet boos op je worden, dus ik ga nu weg en zie je wel beneden.’ Hij vindt dat verschrikkelijk en het gevolg is dat hij altijd 3 minuten later en helemaal klaar naar beneden komt.

Herhalen, herhalen, herhalen

Tafelmanieren leert hij met de parelpot. De regels zijn eenvoudig: overal afblijven, stilzitten en geen boeren of winden laten. Elke maaltijd herhaal ik vooraf de regels. Hij kan maximaal 3 parels per maaltijd verdienen en als het potje vol is gaan we iets leuks doen.

Elke parel wordt met veel uitleg in de pot gelegd, bijvoorbeeld: ‘Wat knap dat je stil bent blijven zitten en dat je overal bent afgebleven, ik heb wel enkele boertjes gehoord, toch goed gedaan hoor ventje, dat zijn dan 2 parels.’ Soms verdient hij er geen en dan zeg ik: ‘Het lijkt er op dat het vandaag een moeilijke dag is, straks proberen we het opnieuw.’ Er worden nooit parels uit de pot gehaald!

Korte afspraken

Telkens als we iets ondernemen, maak ik vooraf korte afspraken bij hem. Voor we de supermarkt binnen gaan, zeg ik bijvoorbeeld: ‘In de winkel blijf je dicht bij mij, je blijft overal af en zeurt niet om iets te kopen. Als je dat goed doet, mag jij als we klaar zijn een pak koekjes uitkiezen.’ Natuurlijk probeert hij dan of drie pakken ook goed zijn, maar dan krijgt hij weer die heldere grens: ‘1 is 1 en blijft 1’.

Anderen grenzen geven

Bij familie en vrienden kan ik best aan de volwassenen zijn handleiding geven. Zo is het absoluut geen goed idee om met hem te stoeien of gek te doen. Hij vindt dat zo leuk dat hij er niet meer mee kan stoppen en de leuke oom die er mee begon de hele tijd blijft nalopen en vervelen. Hij begrijpt niet dat de oom niet meer wil spelen en dat eindigt dan in een drama. Ik leg nu vooraf uit dat ze de interactie met hem beter kort en rustig houden. Ook de mensen om hem heen moet ik dus heldere grenzen geven :-).

Zorgintensief kind

Inge schrijft me dat ze niet alle dagen evenveel geduld en energie heeft. Dat kan ik me als ik bovenstaande blog lees goed voorstellen! Ze werd pleegmama van een zwakbegaafd en dus zorgintensief kind en dat vergt veel van haar. Ik hoop van harte dat ze de lat voor zichzelf niet te hoog legt en ook een portie van de aandacht en zorg aan zichzelf geeft. Gelukkig is er een weekendpleeggezin om haar te ondersteunen!

Wist je al dat je in België pleegzorger kunt worden van een pleeggast? Dat is een volwassene met een beperking. Je kunt dat ook parttime doen door een pleeggast bijvoorbeeld maandelijks een weekend in huis te nemen. Op die manier kun je andere gezinnen ondersteunen.

Je las een blog van Inge Vandeweege. Reageren mag altijd en delen ook!

Volg je ingevandeweege.blog al per email? Schrijf je in!
Lees je al mee op de Facebookpagina ‘Inspiratie voor (pleeg)ouders‘?
Wist je dat ik ook op Instagram te vinden ben?

Mijn boek ‘Een (h)echte uitdaging’ kopen mag natuurlijk ook! Of zorgen dat ik mijn website in de lucht kan houden en onderhouden met een kleine bijdrage.