Als ik niet voor onze pleegkinderen had mogen zorgen, was ik niet geworden wie ik nu ben. Deze kinderen zorgen nog elke dag voor een spiegel. Ze laten me stilstaan bij mijn gedrag en me mezelf afvragen waar ik mee bezig ben en waarom. Ze verplichten mij tot zelfontwikkeling, om bij te leren en te groeien.
Ik ben niet de enige ouder die door haar pleegkind of eigen kind uitgedaagd wordt op haar kunnen. Er zijn kinderen waar we geen vat op krijgen. Deze kinderen gedragen zich dwars, druk of trekken zich helemaal terug in zichzelf. Ze zetten ons als opvoeder met onze rug tegen de muur omdat een ‘gewone’ opvoeding met straffen en belonen niet aanslaat. Ze verplichten ons om op zoek te gaan naar andere mogelijkheden.
Verbinding
Door te lang vast te houden aan de opvoedmethodes die nu nog standaard zijn, gaat het bij deze kinderen vaak van kwaad naar erger. Ze weigeren halsstarrig om geconditioneerd te worden en in het keurslijf te gaan van het welopgevoede en gehoorzame kind.
Wij, de volwassenen, zijn degenen die uit de machtsstrijd kunnen stappen, voor zelfontwikkeling kunnen kiezen en de verbinding kunnen opzoeken. Deze kinderen werken pas met ons mee als wij eerst hun richting opgaan. Als wij hen duidelijk maken dat we van ze houden met alles er op en er aan. Dat onze liefde onvoorwaardelijk is en dat ze altijd veilig zijn bij ons. Dan leren ze ons vertrouwen en zijn ze bereid met ons mee te werken.
Focus op gedrag
Toen Ryan zich opstandig begon te gedragen, wilde ik hem zijn ‘ongewenst’ gedrag afleren en ‘gewenst’ gedrag aanleren. Ik deed er alles aan om positief op te voeden, ik legde veel uit en verzon verschillende beloningssystemen. Toch belandde ik met hem in een negatieve spiraal van veel bijsturen, preken, mijn stem verheffen en uiteindelijk straffen. Maar wat ik ook deed, zijn gedrag verbeterde niet.
Ik raakte er steeds meer van overtuigd dat hij een probleem had. Hij had vast een hechtingsstoornis, net als onze eerste puberpleegdochter Mariska. Geen haar op mijn hoofd dat er aan dacht om mijn aanpak in vraag te stellen. Ik deed toch alles volgens het boekje? Als dat niet werkte, dan lag dat aan het kind, niet aan mij.
Lange termijn aanpak
Toch wilde ik het deze keer niet opgeven. Ik begon mijn leesmarathon en wilde per se begrijpen wat er met hem aan de hand was. Eens ik dat door had, ging het licht bij mij branden. Ik zou nooit vooruitgang en zelfontwikkeling bij hem kunnen bewerkstelligen als ik doorging op de klassieke weg van opvoeden. Als ik bleef vasthouden aan mijn overtuigingen over hoe het hoorde, zouden we in de negatieve spiraal blijven zitten. Niet mijn pleegzoon was het probleem maar ik. Ik was vastgeroest in een manier van denken die niet paste bij dit kind.
Mijn focus verleggen van een aanpak die onmiddellijke gedragsverbetering trachtte te bewerkstelligen, naar een lange termijn aanpak heeft mij veel moeite gekost. Begripsvol reageren op het ‘lastige’ gedrag voelde in het begin alsof ik een veldslag verloor, alsof ik het onderspit moest delven. Alles in mij schreeuwde dat een kind ‘gewoon moest gehoorzamen’ en had zin om zijn opstandigheid de kop in te drukken met een luide preek.
Als hij ‘een drama’ maakte om iets dat in mijn ogen een kleinigheid was, had ik steeds zin om te zeggen: ‘Stel je niet aan, zo doen grote jongens niet’. Geloof me, traumasensitief reageren op huilen is mij niet aangeboren en heb ik zeker niet meegekregen in mijn opvoeding.
Zelfontwikkeling
Toch deed ik het, met de moed der wanhoop. Ik koos voor opvoeden ‘nieuwe stijl’ en oefende tot ik het onder de knie kreeg. Het was een proces van zelfontwikkeling met vallen en opstaan. Ik werd milder voor mezelf en milder voor hem. Door meer rekening te houden met zijn behoeftes, ontdekte ik dat ik mijn behoeftes veel te lang genegeerd had. Ik koos voor verbinding met mezelf en met hem. Nog steeds steken mijn oude overtuigingen en gedrag af en toe de kop op. En dat is oké. Ik verwacht niet langer van mezelf dat ik alles onmiddellijk perfect kan.
En het werkte. Mijn opstandige pleegzoon veranderde. Hij werd vrolijker en werkte steeds vaker mee in plaats van tegen. Zijn driftbuien en meltdowns namen af. Door niet meer te focussen op onmiddellijke gedragsverbetering verbeterde zijn gedrag duurzaam. Hij is nu een aangename kerel waar we trots op zijn. En hij is niet de enige, soms kan een kind het bijvoorbeeld heel ‘slecht’ doen in het ene gezin en helemaal openbloeien in een ander gezin, omdat de aanpak daar anders is. Lees hier het positief ervaringsverhaal van S.
Door de (h)echte uitdaging waar hij mij voor stelde, met zijn onveilige hechting, zijn gedragsproblemen, zijn lage zelfbeeld en zijn gebrek aan zelfvertrouwen, ben ik een betere versie van mezelf geworden. Ik ben ontzettend dankbaar om wat dit kind mij gebracht heeft.
Als je regelmatig een nieuwe blog per mail wilt ontvangen, meld je dan even aan in de rechterkolom of onder het blog. Je kunt ook mijn Facebookpagina volgen en zo op de hoogte blijven.
Geef een antwoord