In mijn vorig blog schreef ik over hamstertjes die steeds bang zijn om tekort te komen. Dit blog gaat over iets heel anders, namelijk storend gedrag tijdens de maaltijd. Is het bij jullie echt gezellig aan tafel? Gaat het er aan toe zoals in het ideaalbeeld: je zet een heerlijke maaltijd op tafel, iedereen eet met smaak en er wordt echt met elkaar gepraat? Of eindigt bijna elke maaltijd in een machtsstrijd of een conflict en is het allesbehalve gezellig?
Storend gedag aan tafel
Ken je dit?
- Je pleegkind treuzelt en eet heel langzaam. Hij neemt geen hap zonder jouw aansporing.
- Omdat hij iets niet wil eten en je toch aandringt, kokhalst je pleegkind. Soms geeft hij echt over aan tafel. Bweuk!
- In plaats van te eten, ruziet je pleegkind of hij verstoort de gesprekken door geluiden te maken.
- Omdat je aandringt, steekt je pleegkind het eten wel in zijn mond, maar het duurt vreselijk lang voor hij het doorslikt.
- Je pleegkind doet er alles aan om de aandacht naar zich toe te trekken door van het eten een probleem te maken.
Autisme en medische problemen uitsluiten
Dit blog gaat niet over kinderen die moeite hebben met eten in het algemeen. Pleegkinderen kunnen soms heel moeilijk eten omdat er echt iets aan de hand is. Een kind met autisme kan bijvoorbeeld een zintuiglijke overgevoeligheid hebben voor smaak, geur, zicht of textuur van bepaald eten. Of een verwaarloosd kind dat veel te lang enkel flesvoeding kreeg, kan bijvoorbeeld het slikmechanisme nog niet voldoende ontwikkeld hebben.
Als je pleegkind helemaal nooit ‘normaal’ eet, is er misschien meer aan de hand en neem je best contact op met je huisdokter. Die kan bepalen wat er precies mis is en je helpen om de gepaste hulp te vinden.
Dit blog gaat over kinderen die soms gewoon goed eten. Kinderen die bijvoorbeeld pannenkoeken, witte boterhammen met choco, chips en gefrituurd eten zonder problemen naar binnen werken, maar steigeren wanneer er gewone dagelijkse gezonde kost op tafel komt. Of kinderen die de ene dag wel vrolijk boerenkoolstamppot eten en het de week erna vreselijk vies vinden.
Weinig lusten en bang zijn voor nieuwe voeding
Toen Ryan 4 jaar geleden bij ons kwam, lustte hij zo goed als niets. Heel langzaam zijn we er in geslaagd om van hem een Bourgondiër te maken. Omdat in de thuissituatie de voeding vaak heel eenzijdig is, is dit voor veel pleegouders een uitdaging.
Storend gedrag door spanning
Een van de meest voorkomende oorzaken van vervelend gedrag aan tafel is spanning en/of vermoeidheid. Het gedag is op dat moment een symptoom van wat er werkelijk aan de hand is en je toespitsen op gedragsverbetering door straffen/belonen en preken maakt het alleen maar erger.
Als een kind plots moeilijk doet over een maaltijd waar hij eerder geen probleem van maakte, dan vraag je je best af of er misschien meer aan de hand is. Is het kind te moe om te eten? Of is het overprikkeld (hoe je het kind helpt om zijn emmertje te legen lees je hier)? Is het een spannende tijd op school of thuis? Komt dit storend gedrag net voor of net na een bezoek van de ouder(s)? Als je het opstandige gedrag kunt herleiden naar een probleem, leg dan geen druk op het eten. Je pleegkind gaat vanzelf beter eten en haalt zijn schade weer in als hij zich beter voelt.
Vertoont je kind altijd storend gedrag aan tafel? Vraag je dan af of de maaltijd niet te laat op de dag is. Probeer eens of het beter gaat wanneer jullie wat vroeger eten. Vraag je eveneens af of je pleegkind misschien behoefte heeft aan meer voorspelbaarheid in verband met de maaltijden. Hang het weekmenu op de koelkast en werk samen met je gezin afspraken uit voor de gezamenlijke maaltijden. Zorg dat de afspraken voor je pleegkind duidelijk zijn en wees consequent.
Storend gedrag aan tafel om controle te houden
Pleegkinderen zijn vaak getraumatiseerde kinderen. Meestal zijn ze niet voor niets uit huis geplaatst. Ze hebben zich vaak machteloos gevoeld in hun thuissituatie. Daardoor merken we dat veel pleegkinderen graag de controle willen houden, ze zetten zich af tegen autoriteit en willen liefst alles zelf bepalen. Op die manier voelen ze zich veiliger en houden ze hun angst onder controle.
Eten is het ultieme machtsmiddel. Als het pleegkind aanvoelt dat jij het heel belangrijk vindt wat hij eet en hoeveel hij eet, dan heeft hij je te pakken. In een mum van tijd wordt elke maaltijd een machtsstrijd.
Als de oorzaak van het storend gedrag aan tafel controledrang is, dan werken alle klassieke opvoedingsmethodes met straffen en belonen niet op lange termijn. Je pleegkind zal telkens een nieuwe strategie verzinnen om de gezamenlijke maaltijd te verzieken.
Het enige wat er op zit is om de verantwoordelijkheid over de maaltijden met je pleegkind te delen. Jij bepaalt als ouder waar en wanneer er gegeten wordt, jij bepaalt eveneens wat er gegeten wordt, de porties op het bord en jij bepaalt de regels over dessert, koek, snacks en snoep. Je pleegkind ‘is de baas’ over het al dan niet opeten van wat er voorgezet wordt. Dit is een klassieke strategie die heel goed werkt, op voorwaarde dat jij het al dan niet eten van het kind werkelijk kunt loslaten. Bovendien moet je deze houding op zijn minst 3 weken volhouden om een blijvende gedragsverandering te bewerkstelligen.
Tips: leg de lat lager
- Soms kun je het ‘samen eten’ beter loslaten. Als elke maaltijd een strijd wordt waarbij alle aandacht naar het storende gedrag van het pleegkind gaat, dan kan het pleegkind beter apart eten. Aan een tafeltje in een andere ruimte of voor of na de rest van het gezin. Dit is geen straf maar een logisch gevolg van het gedrag aan tafel. Je pleegkind mag en kan dan pas terug samen met de anderen eten, als het geleerd heeft om zich aangenaam te gedragen aan tafel.
- Voor een pleegkind verandert er veel na de uithuisplaatsing, het kind heeft tijd nodig om te wennen en te verwerken wat er gebeurd is. Het is handiger voor alle partijen als er eerst ingezet wordt op het opbouwen van een goede relatie en hechting met het kind. Gezond en gevarieerd eten is belangrijk, maar heeft geen prioriteit. Rome is ook niet op één dag gebouwd. Laat het kind daarom in het begin vooral eten wat het gewend is en verander de voeding met mondjesmaat.
- Van een adoptiemoeder die dit blog volgt, kreeg ik een tip voor een goed boek over eetproblemen bij kinderen met hechtingsproblematiek: ‘Love me, feed me’ van Katja Rowell.
Meer tips over pleegkinderen en eten vind je in deze blogs:
- Moeilijke eter aan tafel? Wat kan ik doen?
- Eten en pleegkinderen. Vaak een moeilijke combinatie.
- Eetproblemen bij pleegkinderen. In dit blog beschrijf ik wat bovenstaand boek van Katja Rowell ons bracht.
- Mijn pleegzoon was onverzadigbaar.
Je las een blog van Inge Vandeweege. Reageren mag altijd en delen ook!
Lees je al mee op de Facebookpagina ‘Inspiratie voor (pleeg)ouders‘?
Wist je dat ik ook op Instagram te vinden ben?Mijn boek ‘Een (h)echte uitdaging’ kopen mag natuurlijk ook!
Of zorgen dat ik mijn website in de lucht kan houden en onderhouden met een kleine bijdrage. Soms staan in een blog affiliate links naar boeken of producten bij Bol.com. Als je via zo’n link bestelt, ontvang ik een kleine commissie.
Beste zo herkenbaar! Kan ik mij helemaal in vinden hoe u het verwoord!
Dankjewel. Fijn dat het aansluit op jouw beleving ervan.
Wat misschien ook iets is om eens over na te denken….
Eten is net zo intiem als sex…. klinkt heel raar maar denk er maar eens over na.
Je moet iets in je lijf stoppen van iemand die je helemaal niet of niet helemaal vertrouwd.
Laat helpen met koken, het kind tijdens het koken alvast laten proeven, zodat het weet, er zit niets in wat ik niet lekker vindt. Zo wordt het iets waar het kind zelfvertrouwen mee kan krijgen( het eten zelf gemaakt) het kind leert jou (qua eten) te vertrouwen, en het koken wordt qualitytime( ipv het stressuur)
Ik zeg niet dat het bij elk pleegkind helpt, maar er op deze manier naar kijken heeft bij ons altijd veel geholpen.
Dat is een hele waardevolle tip. Dankjewel Suus.
Erg herkenbaar.
Bij ons is dit een aantal maanden geleden begonnen. Een van mijn jonste zonen (4 jaar en deel van een tweeling) was altijd al een moeilijke eter. Maar de laatste maanden is hij enorm luidruchtig aan tafel, lacht overdreven hard, maakt gewoon harde geluiden (schreeuwtjes). Mijn andere kinderen vinden het nu ook al erg enerverend om met hem aan tafel te zitten. Wij hebben al heel wat geprobeerd, geen koekje na het eten, hem in de gang zetten, hem aan een andere tafel laten eten (waar hij eigenlijk wel iets rustiger werd), het bord wegnemen, zoveel mogelijk op het positieve te letten tijdens het eten en daar op in te spelen. Ondertussen voelt hij ook dat wij het niet meer weten.
Misschien moeten we wat consequenter zijn met hem apart te laten eten, en idd eens mee laten koken.
O jee, wat leef ik me je mee. Dit is echt heel vervelend gedrag. De beste tip die ik je kan geven, is om hem onmiddellijk apart te zetten met de woorden ‘Aan tafel zijn wij rustig, als jij dat niet kunt, prima, dan eet je aan een tafeltje apart, je mag het morgen weer proberen om rustig te zijn aan tafel bij ons’. Niet meer niet minder. Dus ook geen complimenten als hij het wel goed doet of aansporingen om het goed te doen. Hij moet absoluut de indruk krijgen dat het jou helemaal niets uitmaakt op hij apart eet of niet. Pas dan is de machtsstrijd niet meer interessant en kan hij dat vervelend gedrag loslaten. Ps: verwacht geen wonderen, je moet de aanpak echt weken consequent volhouden om verandering te zien.