Wat als je pleegkind voortdurend aandacht eist?

Een pleegkind dat voortdurend aandacht eist, kan heel uitputtend zijn voor de pleegouder(s). Als pleegouder wil je die aandacht best geven, maar 24/7 lukt dat niet. Je moet zelf af en toe even bijtanken of tijd overhouden voor andere dingen. Wat kun je doen met een kind dat voortdurend aandacht eist?

Mariska eiste aandacht

Lars en Ryan klieren soms, meestal als ze niet goed in hun vel zitten of als ik te weinig tijd neem om leuke dingen met hen te doen. Zoals ‘gewone’ kinderen dus.

Mariska, onze eerste puberpleegdochter, eiste echter voortdurend mijn aandacht op. Ze zou slechts tijdelijk bij ons verblijven, in afwachting van een plaatsje in een groepshuis, toch noemde ze me al na een week mama. Achter haar manier van mama zeggen, zat iets heel dwingends. Het voelde als: ‘Je bent nu mijn mama, dus moet je onmiddellijk gehoor geven aan al mijn eisen’.

Ik herinner me nog dat ze, na een tijdje fulltime bij ons gewoond te hebben, doordeweeks op internaat verbleef. Ik was daar erg blij mee want ik hoopte zo weer tot rust te komen. Die rust duurde precies 2 dagen en toen kreeg ik bijna dagelijks telefoon vanuit school of het internaat. Er was altijd wel iets aan de hand met Mariska. Zo moest ik bijvoorbeeld op een avond onmiddellijk nagellakremover naar het internaat brengen, want anders mocht ze de volgende dag niet aan een kookles op school deelnemen omwille van de hygiëne regels. Ik ging toen nog bijna overal op in, omdat ik goed voor haar wilde zorgen. Pfff, ik word weer moe als ik aan haar denk.

Het was onmogelijk om Mariska tevreden te stellen. Als ik bijvoorbeeld twee felbegeerde skinny broeken voor haar kocht, dan was ze daar welgeteld 10 minuten blij mee. Daarna begon ze meteen te zeuren voor nog meer broeken.

Als pleegouder voelt het alsof je leeggezogen wordt. Wat je ook doet, het lijkt erop dat het nooit genoeg is voor het pleegkind.

Snottebellen aan de muur

De pleegmama die me vroeg om een blog te schrijven over een kind dat alsmaar aandacht eist, gaf als voorbeeld dat haar pleegzoontje snottebellen op de muur smeert wanneer ze even geen oog voor hem heeft. Als het hem niet op een positieve manier lukt om haar aandacht te krijgen, dan gaat hij ‘stoute’ dingen doen.

Een andere pleegmama vertelt dat haar pleegzoontje steeds doorheen de gesprekken die ze met haar dochter wil voeren, roept. Soms duwt hij de dochter aan de kant om recht voor de neus van de pleegmama te gaan staan. Hij wil ook alsmaar de telefoon uit haar hand trekken als ze met iemand in gesprek is.

Oorzaak van aandacht eisen

De oorzaak van dit gedrag ligt in de onveilige hechting van de kinderen. Het pleegkind vertrouwt er niet op dat zijn pleegouders consequent in zijn behoeftes blijven voorzien en neemt daarom zelf het heft in handen door de hele tijd te eisen. Meestal gaat het om het opeisen van aandacht en spullen.

Daarnaast heeft dit gedrag te maken met de prefrontale cortex die nog niet ontwikkeld is. Het kind heeft nog weinig impulsbeheersing en vaak nauwelijks zelfinzicht en empathie. Het wil alles meteen!

Pleegkinderen kunnen veilig hechten aan hun pleegouders, ze kunnen ons leren vertrouwen. De prefrontale cortex is flexibel en kan zich ontwikkelen. Herhaalde patroonmatige ervaringen hebben er veel invloed op. Het is dus een kwestie van een doordachte aanpak uit te werken die jij kan volhouden.

Aanpak bij een kind dat aandacht eist

Grenzen

Het is onmogelijk om in te gaan op alle eisen van een kind dat constant aandacht eist. Je zou jezelf helemaal leeg geven en nog zou het kind blijven eisen. Op die manier streef je af op een breakdown van de pleegplaatsing. Het is aan jou als ouder om te beslissen op welke momenten en op welke manier je bereid bent om het kind je volle aandacht te geven. Je moet daarvoor natuurlijk wel tijd maken, anders kun je geen band met je pleegkind opbouwen. In mijn boek ‘Een (h)echte uitdaging’ vind je een hoofdstuk over hoe je de verbinding met een pleegkind kunt maken.

Voorspelbaarheid

De meeste pleegkinderen hebben een grote behoefte aan regelmaat en voorspelbaarheid. Op die manier kunnen ze patronen herkennen in de dagen en komen ze tot rust. Daarom is het slim om bijvoorbeeld op alle weekdagen hetzelfde dagritme aan te houden. Dit geldt ook voor de tijdstippen waarop je tijd maakt voor je pleegkind en de momenten waarop je verwacht dat het zichzelf vermaakt of alleen speelt. Bij ons is het bijvoorbeeld zo dat ik de kinderen om 15u20 ophaal op school. Rond 15u30 zijn we thuis en gaan we samen aan tafel voor een tussendoortje en een gezellige babbel.

Om 16u gaat iedereen een uur lang iets voor zichzelf doen (spelen, huiswerk maken …). Lars vindt het soms heel moeilijk om mij met rust te laten, dan maak ik de tijd visueel met een Time-Timer. Als ik rond 17u begin met koken, komt Lars er gezellig bijstaan. Lars houdt ervan om mij te helpen bij klusjes. Voor Ryan maak ik wat tijd vrij nadat ik Lars naar bed gebracht heb om 19u.

Als het dagritme in het weekend afwijkt, kun je de planning vooraf duidelijk maken met een dagplanner. Ik vind zelf de planborden en pictogrammen van Olifantastisch heel leuk en betaalbaar. Als je een beetje creatief bent, kun je eventueel zelf de dag tekenen of met foto’s werken.

Aanpak bij een kind dat ‘spullen’ eist

Dezelfde aanpak kun je gebruiken bij een kind dat altijd zeurt om nieuwe spullen. Maak duidelijk met welke gelegenheden kinderen cadeaus kunnen verwachten en wees daarin consequent. Met oudere kinderen maak je duidelijke afspraken over kledingbudgetten en zakgeld. Je doet er goed aan om niet af te wijken van gewoontes en gemaakte afspraken, want waarschijnlijk heb je dan weer wekenlang gezeur als gevolg daarvan.

Reageren op de eisen

Kinderen geven natuurlijk niet zomaar toe. Het is hun werk om grenzen uit te testen, dat is eigenlijk heel normaal ontwikkelingsgedrag. Als (pleeg)ouder moet je er rekening mee houden dat het een tijdje zal duren voor je pleegkind tot rust komt in het dagritme en de gemaakte afspraken. Door het kind zijn voorgeschiedenis is er veel herhaling nodig om nieuwe patronen in de hersenen aan te leggen. Tot dat moment is het erg belangrijk dat je rustig en consequent reageert als het kind aandacht of spullen eist. In mijn volgende blog ga ik daar dieper op in: Hoe kan ik het best reageren op het opeisend gedrag van mijn pleegkind?

Zoek je nog wat inspiratie om met je pleegkind om te gaan? Kijk dan eens op deze blogs:

• Vakantie met een pleegkind. De hel of de hemel?
• Verwachtingen zetten je pleegkind onder druk.
• Verbinding is het sleutelwoord bij pleegkinderen.
• Autisme of autistisch gedrag bij een pleegkind.
• Voorspelbaarheid. Daar houden pleegkinderen van
• Overprikkeling bij een pleegkind voorkomen. 5 tips
• Het reptielenbrein aan de macht bij pleegkinderen
• Vakantiestress voorkomen bij kinderen.
• Een knuffel geven brengt verbinding.
• Humor werkt ontspannend, ook bij pleegkinderen.
• Wat als je pleegkind vaak een slecht humeur heeft?